Актуелните политички случувања во Косово уште еднаш ја разбрануваа атмосферата што ја попречува способноста на новинарите кредибилно и без пречки да ги извршуваат своите обврски. Ние, мрежата на безбедни новинари, заедно со мрежата Media Freedom Rapid Response (MFRR) ја изразуваме нашата длабока загриженост поради серијата напади врз новинари и медиумски работници во северните делови на Косово од 26-ти до 31-ви мај 2023 година.
Во периодот од 26-ти до 31-ви мај 2023 година, Здружението на новинари на Косово (АЈК) и мрежата SafeJournalists забележаа вкупно 20 инциденти на напади и напади врз новинари и медиумски работници во различни општини на Косово. Овие инциденти го истакнуваат алармантниот пораст на насилството и заплашувањето насочено кон новинарите, што ја попречува нивната способност да ја извршуваат својата витална работа на безбеден и непристрасен начин. Списокот на сите 20 евидентирани случаи можете да го видите на следниот линк.
Џемајл Реџа, претседател на АЈК, ги истакнува постојаните апели до локалните и меѓународните безбедносни тела, повикувајќи ги да обезбедат безбеден периметар каде новинарите ќе можат да ја извршуваат својата работа без пречки или страв од напад. За жал, овие апели досега не беа послушани.
Мрежата SafeJournalists и Media Freedom Rapid Response (MFRR) сметаат дека оваа ситуација е крајно загрижувачка, бидејќи постои тенденција новинарите да бидат примарна цел за време на протестите и немирите во северно Косово. Сведоштвата на нашите колеги, заедно со документираните напади, даваат дополнителни докази за опасните услови за работа во Звечан, особено за недостатокот на соодветна заштитна опрема.
Ситуацијата предизвикува загриженост и страв во врска со можноста за идни, потенцијално посериозни појави. Мрежата SafeJournalists, која претставува над 8.200 медиумски професионалци и долупотпишаните организации, го повикува меѓународното присуство во Косово, одговорно за обезбедување стабилност, да им даде приоритет на заштитата и благосостојбата на новинарите. Ги повикуваме да промовираат безбедна средина што ќе им овозможи на новинарите да ги извршуваат своите професионални должности без страв од насилство или заплашување. Понатаму, ги повикуваме сите државни и локални функционери да обезбедат еднаков третман на сите новинари во Косово.
Мрежата SafeJournalists ќе ги информира релевантните национални и меѓународни засегнати страни за овие случаи на напади врз новинари од 26-ти до 31-ви мај 2023 година. Нагласуваме дека секој напад врз новинари е напад врз јавниот интерес, демократијата и правата на сите граѓани.
Скопје – Белград – Подгорица – Приштина – Сараево – Загреб – Тирана, 01.06.2023
Здружение на новинари на Македонија
Здружение на новинари на Косово
Здружение на новинари на БиХ
Здружение на новинари на Хрватска
Независното здружение на новинари на Србија
Синдикатот на медиуми на Црна Гора
Media Freedom Rapid Response
Европската федерација на новинари (ЕФЈ)
Европски центар за слобода на печатот и медиумите (ECPMF)
ARTICLE 19 Европа
Меѓународен институт за печат (ИПИ)
OBC Transeuropa (OBCT)
Free Press Unlimited (FPU)