Мрежата SafeJournalists се придружува на Здружението на новинари на Косово (ЗНК) во изразувањето на длабока загриженост поради вчерашната одлука на Независната комисија за медиуми (НКМ) да избере нов претседател преку забрзана постапка, само неколку дена пред истекот на мандатот на актуелниот претседател, Жетон Мехмети. Оваа одлука ја поткопува независноста на НКМ и отвора сериозни правни прашања во врска со неодамнешните измени на регулативата на НКМ, кои предвидуваат дека нов претседател треба да се избере само по истекот на тековниот мандат или во случај на разрешување.
Очигледно е дека измените во регулативата биле направени со намерно заобиколување на обврската предложените измени да се достават на 15-дневна јавна расправа, клучен чекор што обезбедува сите засегнати страни да можат да дадат свој придонес пред нивното усвојување. Ова намерно пропуштање не само што предизвикува сериозни сомнежи за директни нерегуларности во процесот, туку и создава значителен судир на интереси, поткопувајќи ја независноста на институцијата. Дополнително, се поставуваат прашања за транспарентноста и правичноста на процесот, особено во однос на изборот на новиот кандидат, што изгледа дека бил под влијание на политички мотиви, наместо на заслуги или придржување кон демократските стандарди.
„Очекувавме дека ова ќе се случи, бидејќи некои членови на Независната комисија за медиуми јавно застануваа на страна на владејачката партија во повеќе наврати. Забрзаната постапка за менување на регулативата за да се овозможи избор на нов претседател предизвикува сериозни правни неизвесности и треба да биде оспорена во правниот систем. Го цениме трудот на досегашниот претседател, Жетон Мехмети, кој работеше на зачувување на НКМ како независно тело за регулација на медиумите. Денешната одлука е спротивна на тоа и означува почеток на политичко мешање од страна на владејачката партија Ветевендосје на премиерот Курти,“ изјави Џемајл Реџа, претседател на ЗНК.
Мрежата SafeJournalists потсетува дека НКМ, како уставно тело, игра критична улога во регулацијата на медиумскиот пејзаж во Косово. Таа мора да остане ослободена од политичко влијание за ефективно да го исполнува својот мандат за заштита на слободата на медиумите и обезбедување непристрасна регулација. Политичкото мешање во институции како НКМ поставува опасен преседан и ги загрозува демократските принципи што ја поддржуваат независноста на медиумите.
Ги повикуваме сите релевантни институции да ја преиспитаат и оспорат оваа одлука во согласност со владеењето на правото и да обезбедат зачувување на независноста на НКМ. Дополнително, ги охрабруваме меѓународните чинители и граѓанските организации да ја следат оваа ситуација и да ги поддржат напорите за заштита на слободата на медиумите во Косово.
Мрежата SafeJournalists изразува солидарност со својата членка, ЗНК, и ќе продолжи да следи и известува за сите случувања што ја загрозуваат независноста на медиумските регулатори во регионот.
Мрежата SafeJournalists ќе ги информира релевантните национални и меѓународни чинители.
Секој напад врз новинарите е напад врз јавниот интерес, демократијата и правата на сите граѓани.
Приштина – Скопје – Сараево – Загреб – Белград – Подгорица, 18.1.2025
Здружение на новинари на Косово
Здружение на новинари на Македонија
Здружение на новинари на БиХ
Здружение на новинари на Хрватска
Независно здружение на новинари на Србија
Синдикат на медиуми на Црна Гора