Ndonese një numër i vogël i rasteve janë zgjidhur ligjërisht në periudhën e fundit, gazetarët nuk duhet të dekurajohen dhe duhet të vazhdojnë të raportojnë të gjitha llojet e sulmeve tek institucionet kompetente dhe shoqatat e gazetarëve. Rrjeti SafeJournalists, me rastin e 2 nëntorit, Ditës Ndërkombëtare për t’i dhënë fund pandëshkueshmërisë së krimeve kundër gazetarëve, thekson se pa kërcënime dhe sulme të raportuara nuk ka hetime, dhe rrjedhimisht asnjë rast të zgjidhur. Vetëm duke marrë pjesë aktive në mekanizmat që kanë në dispozicion, gazetarët mund të luftojnë për një mjedis më të mirë dhe më të sigurt.
Gazetarët janë sytë dhe veshët e demokracisë, rojet e saj dhe dora e zgjatur e qytetarëve. Roli i gazetarëve është thelbësor për ruajtjen e një shoqërie të lirë dhe të hapur. Kjo është arsyeja pse Rrjeti SafeJournalists u bën thirrje qeverive të vendeve të Ballkanit Perëndimor të marrin masa urgjente dhe vendimtare për ta përmirësuar sigurinë e gazetarëve dhe për të garantuar drejtësi për të gjithë ata që kanë qenë viktima të punës së tyre.
Rrjeti vazhdon të avokojë për të drejtat e gazetarëve, për një mjedis më të sigurt dhe më të sigurt për punën e tyre, si dhe për kushte më të mira pune. Në faqen tonë të përmirësuar të internetit safejournalists.net, gazetarët mund të raportojnë sulme në seksionin “raportoni incidentin” në gjuhën angleze dhe gjuhët lokale në Shqipëri, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Kroaci, Maqedoninë e Veriut, Serbi dhe Kosovë. Gjithashtu, në të njëjtën pjesë të faqes së internetit, mund të gjenden informacione për personat kontaktues të gazetarëve nga prokuroria dhe policia, ku ekzistojnë pika të tilla kontakti.
Në vitin 2022, Rrjeti SafeJournalists regjistroi në bazën e tij të të dhënave gjithsej 187 raste të shkeljes së të drejtave dhe rrezikimit të sigurisë së gazetarëve (që përfshin kërcënime ndaj jetës dhe sigurisë fizike të gazetarëve, forma të tjera frikësimi, sulme aktuale ndaj gazetarëve, vrasje, si dhe kërcënime dhe sulme kundër organeve dhe organizatave mediatike). Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 107 janë raportuar në prokuroritë kompetente dhe në polici. Atë vit prokuroria ka hedhur poshtë 20 raste, ndërsa në gjykatë janë zgjidhur 21 raste.
Në vitin 2023, në bazën e të dhënave të Rrjetit SafeJournalists janë regjistruar gjithsej 235 raste, prej të cilave 115 janë raportuar në prokuroritë kompetente dhe polici. Gjithsej 11 raste janë hedhur poshtë dhe 26 janë zgjidhur në procedurë gjyqësore.
Deri më 31 tetor, në bazën e të dhënave të Rrjetit të Gazetarëve të Sigurt janë regjistruar 211 raste për vitin 2024. Numri i rasteve të raportuara në polici dhe prokurori është 89, prej të cilave 7 raste janë hedhur poshtë dhe deri më tani vetëm dy janë zgjidhur.
Numri më i madh i rasteve nga të tre vitet janë ende në fazën e hetimit. Fatkeqësisht, në të shumtën e rasteve, autorët e krimeve ndaj gazetarëve mbeten të panjohur dhe janë regjistrohen si persona të panjohur deri në shfaqjen e provave të reja ose skadimin e ndjekjes penale.
Në rajonin e Ballkanit Perëndimor, në 30 vitet e fundit gjatë luftës kanë vdekur 110 gazetarë lokalë. Në kohë pa luftë, pesë gazetarë kanë vdekur dhe tre nga këto pesë raste u zgjidhën me vendim të formës së prerë.
Rastet për vitet 2022, 2023 and 2024 në secilin shtet mund t’i shihni në ilustrimet më poshtë:
*Ky grafik është interaktiv – klikoni mbi të për të marrë më shumë të dhëna
*Ky grafik është interaktiv – klikoni mbi të për të marrë më shumë të dhëna
*Ky grafik është interaktiv – klikoni mbi të për të marrë më shumë të dhëna
Rrjeti SafeJournalists
Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës
Asociacioni i Gazetarëve të Maqedonisë së Veriut
Asociacioni i Gazetarëve të Bosnje e Hercegovinës
Asociacioni i Gazetarëve të Kroacisë
Asociacioni i Gazetarëve të Pavarur të Serbisë
Sindikata e Mediave të Malit të Zi