Sot, disa ekipe gazetarësh që udhëtonin nga Kroacia për në Serbi u ndaluan në kufirin shtetëror, u ndaluan dhe më pas iu mohua hyrja në Serbi.
Pavarësisht se gazetarët nga Kroacia kishin letra ftesa të rregullta, u mohua hyrja bazuar në një vlerësim të supozuar negativ të rrezikut për sigurinë, duke cituar nenin 15, paragrafi 1, pika 8 të Ligjit për Të Huajt, në lidhje me mbrojtjen e sigurisë të Republikës së Serbisë dhe qytetarëve të saj.
Kur bëjnë vendime në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e të huajve përsa i përket hyrjes dhe qëndrimit në Serbi, policia konsulton autoritetet e sigurisë kombëtare të cilat janë përgjegjëse për mbrojtjen e sigurisë së Republikës së Serbisë për të vlerësuar nëse hyrja ose qëndrimi i një të huaji paraqet një rrezik të papranueshëm për sigurinë. Ne besojmë se ky vendim është bazuar në një vlerësim nga Agjencia për Siguri dhe Informacione (BIA).
Po ky Ligj thotë se “një rrezik i papranueshëm për sigurinë ekziston nëse të dhënat dhe informacionet e disponueshme tregojnë se një i huaj mbështet, nxit, asiston, përgatit ose ndërmerr aktivitete që kërcënojnë rendin kushtetues dhe sigurinë e Republikës së Serbisë, pasuritë të cilat janë të mbrojtura nga ligji ndërkombëtar dhe sigurinë kombëtare, rajonale dhe globale të rëndësishme për Republikën e Serbisë dhe rendin ligjor” (neni 9, paragrafi 1, pika 3).
Duke marrë parasysh nenin e mësipërm të Ligjit për Të Huajt, nuk është e qartë se si autoriteti kompetent ka vlerësuar që gazetarët përbëjnë një rrezik për rendin kushtetues dhe sigurinë e Serbisë dhe cilat të dhëna të disponueshme për gazetarët e tregojnë këtë.
Karta e të Drejtave Themelore të Bashkimit Evropian e vitit 2000 mbron të drejtat civile, politike dhe ekonomike të individëve. Ajo garanton të gjithëve të drejtën për lirinë e shprehjes, të drejtën për të marrë dhe transmetuar informacione dhe ide pa ndërhyrje nga autoritetet publike dhe pa marrë parasysh kufijtë.
Shoqata e Gazetarëve të Pavarur të Serbisë beson se ndalimi i gazetarëve të huaj për të hyrë në Serbi është një shkelje e të drejtave të tyre të njeriut, si dhe një shkelje e Ligjit për Informimin Publik dhe Mediat, i cili thotë qartë se “liria e informacionit publik nuk duhet të shkelet nga abuzimi i pozicionit zyrtar dhe autoritetit publik”, që është bërë qartë në këto raste.
Rrjeti SafeJournalists e dënon këtë vendim dhe i bën thirrje autoriteteve shtetërore ta tërheqin atë menjëherë dhe t’u mundësojnë gazetarëve nga jashtë të kryejnë punën e tyre pa pengesa dhe sigurt.
Rrjeti SafeJournalists do të informojë palët relevante kombëtare dhe ndërkombëtare për këto zhvillime shqetësuese.
Çdo sulm ndaj gazetarëve është një sulm ndaj demokracisë, interesit publik dhe të drejtave themelore të njeriut.
Prishtinë – Shkup – Sarajevë – Zagreb – Beograd – Podgoricë, 14.03.2025
Shoqata e Gazetarëve të Kosovës
Shoqata e Gazetarëve të Maqedonisë
Shoqata e Gazetarëve të Bosnjë-Hercegovinës
Shoqata e Gazetarëve të Kroacisë
Shoqata e Gazetarëve të Pavarur të Serbisë
Sindikatat e Medias të Malit të Zi