Reflektime mbi lirinë e medias dhe sigurinë e gazetarëve në Shqipëri Bazuar në Raportin e Gazetarëve të Sigurt 2021: Treguesit mbi Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurinë e Gazetarëve në Shqipëri 2021

Burimi: Safe Journalists
Reflektime mbi lirinë e medias dhe sigurinë e gazetarëve në Shqipëri Bazuar në Raportin e Gazetarëve të Sigurt 2021: Treguesit mbi Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurinë e Gazetarëve në Shqipëri 2021

Rrjeti i Gazetarëve të Sigurt në Shqipëri në bashkëpunim me Qendrën Shkencë dhe Inovacion për Zhvillim (SCiDEV) organizuan një tryezë të rrumbullakët për të reflektuar mbi gishtat e Treguesve të Raportit mbi Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurisë së Gazetarëve në Shqipëri 2021. Aktiviteti u organizua në Tiranë me palët e interesuara nga media dhe shoqëria civile për të diskutuar gjetjet e Raportit të Gazetarëve të Sigurt, për të reflektuar mbi lirinë e medias dhe sigurinë e gazetarëve në Shqipëri dhe për të shkëmbyer përvojat me kolegët e Shoqatave të Gazetarëve të Kosovës (AGK).

Blerjana Bino, studiuese e Rrjetit të Gazetarëve të Sigurt dhe autore e raportit, prezantoi gjetjet kryesore të Raportit Treguesit për Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurinë e Gazetarëve në Shqipëri 2021. Ajo theksoi se edhe pse Kushtetuta e Shqipërisë garanton lirinë e medias si dhe liria e shprehjes dhe informimit, dispozita të tilla nuk zbatohen plotësisht në praktikë dhe në vitin 2021 vihet re një vazhdim i shenjave të përkeqësimit të lirisë së shprehjes dhe lirisë së medias në Shqipëri. Sfida strukturore mbizotëruese e ekosistemit mediatik që ndikon negativisht lirinë e shprehjes dhe lirinë e medias në Shqipëri është marrëdhënia e ndërthurur simbiotike midis interesave të fuqishme ekonomike dhe politike në sistemin mediatik, duke përfshirë në disa raste ndikimet e krimit të organizuar. Praktika e përdorimit të mediave për shantazh rrezikon të normalizohet në Shqipëri dhe duke pasur parasysh që korrupsioni është i përhapur, ka pak pritshmëri që raste të tilla të raportohen dhe hetohen. Shqipëria ka një mjedis mediatik të mbushur me njerëz për sa i përket numrit të mediave, por një treg të kufizuar reklamash dhe përqendrim të pronësisë së medias tek disa pronarë/familje mediash që përdorin median si instrument për ndikim politik dhe ekonomik.

Kristina Voko, Drejtoreshë Ekzekutive e BIRN Albania dhe eksperte e medias e Raportit të Rrjetit të Sigurt të Gazetarëve për Shqipërinë u fokusua në kërcënimet ndaj lirisë së informacionit dhe aksesit në informacion për gazetarët dhe veçanërisht rreziqet e SLAPP-ve si instrumente frikësimi për gazetarët. Znj. Getoarbë Mulliqi, Drejtore Ekzekutive e Asociacionit të Gazetarëve të Kosovës, prezantoi gjetjet kryesore të Raportit Treguesit për Nivelin e Lirisë së Mediave dhe Sigurisë së Gazetarëve në Kosovë 2021 dhe Z. Xhemajl Rexha, Kryetar i Asociacionit të Gazetarëve të Kosovës, nënvizoi pozicioni aktual i Asociacioneve të Gazetarëve të Kosovës (AGK), praktikat aktuale dhe rekomandimet konkrete për kolegët nga Shqipëria se si të konsolidohet aksioni kolektiv i gazetarëve, shoqatave dhe themelimi i sindikatës potenciale apo shoqatave të reja të gazetarëve. Z. Koloreto Cukalli, Kryetar i Këshillit Shqiptar të Medias, reflektoi për qëndrimet aktuale ndaj konsumit të medias të qytetarëve dhe sesi dixhitalizimi ka ndryshuar jo vetëm median, por edhe audiencën. Përveç kësaj, ai propozoi disa rekomandime se si të adresohen sistematikisht shqetësimet kryesore të lirisë së medias në Shqipëri, ndryshime të tilla ligjore për rritjen e transparencës së pronësisë së medias dhe konfliktit të interesave.

Znj. Valbona Sulçe, Eksperte e Medias, tregoi përvojën e saj me përpjekjet për ngritjen e rrjetit të grave gazetare në Shqipëri dhe pse këto nisma nuk kanë qenë të suksesshme. Ajo argumentoi se kushtet e pasigurta të punës së gazetarëve, veçanërisht grave, e bëjnë të vështirë për ta vetë-organizimin dhe mbështetjen e rrjeteve. Znj. Ada Heqimi, Koordinatore për Media, Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar, ndau përvojën e saj të mëparshme në koordinimin e një grupi gazetarësh të rinj dhe ngritjen e një Protokolli të Sigurisë për Gazetarët si një mjet shumë i nevojshëm në rast të shkeljeve të lirisë dhe sigurisë. Ngjarja u pasurua nga kontributet e ekspertëve të tjerë të medias si Emiljano Kaziaj nga IREX Albania duke theksuar programet e edukimit mediatik dhe Dorentina Hysi nga Instituti Shqiptar i Medias duke argumentuar se përmbajtja mediatike dhe cilësia e saj janë gjithashtu aspekte kyçe të ekosistemit. Gjithashtu, Orkidea Xhaferaj, Avokate për të Drejtat Dixhitale, nënvizoi sigurinë dixhitale të gazetarëve dhe sesi shkeljet e të drejtave dixhitale ndikojnë në lirinë e shprehjes.

Raporti i plotë këtu:Treguesit mbi Nivelin e Lirisë së Medias dhe Sigurisë së Gazetarëve në Shqipëri 2021