U prva tri meseca 2023. godine rijaliti program je sa 39,17 odsto bio najzastupljenije sadržaj na TV Pink, koji je, prema oceni Regulatornog tela za elektronske medije (REM), ispunio sve tri obaveze iz Zakona o elektronskim medijima.
To je navedeno u izveštaju REM o nadzoru programa komercijalnih pružalaca medijskih usluga za period od oktobra 2022. godine do kraja marta 2023. godine, koji je Skupština Srbije usvojila 11. jula.
Služba za nadzor i analizu REM sprovodi kontinuiran nadzor programa TV Prva, TV Pink, Hepi TV i TV B92, koje su 29. jula 2022. godine dobili dozvole za pružanje medijske usluge televizijskog emitovanja putem terestičkog digitalnog prenosa za područje cele Srbije.
U izveštaju REM analizira se da li je svaki posmatrani medij ispunio, pre svega, programske obaveze definisane u Zakonu o elektronskim medijima, a to su udeo ili kvota evropskih audio-vizuelnih dela (najmanje 50 odsto u godišnje emitovanom programu), zatim udeo ili kvota evropskih audio-vizuelnih dela nezavisnih producenata (najmanje 10 odsto), kao i udeo ili kvota sopstvene produkcije (najmanje 25 odsto).
Da bi se evidentirale promene u programima predmetnih medija, kako je objašnjeno, istraživanje je projektovano po periodima koji su podeljeni na poslednje tromesečje 2022. godine i prvo tromesečje tekuće godine.
„Rijaliti programi u padu u odnosu na ranije godine“
Kada je reč o rijaliti programskim sadržajima, koji se, kako je konstatovao REM, nalaze u fokusu pažnje javnosti, količina tog programa u ponudi sadržaja pružalaca medijskih usluga sa nacionalnim pokrivanjem u prva tri meseca tekuće godine, u 2022. i 2021. godini, prema statističkim podacima Službe za nadzor i analizu REM, znatno je manja u poređenju sa ranijim godinama.
REM navodi da je udeo rijaliti programskih sadržaja na TV B92 „beznačajan, reda veličina statističke greške“; na programu TV Prva emituju se muzički talent šou programi: Zvezde Granda i Nikad nije kasno, i humanitarni „makeover“ rijaliti Radna akcija sa Tamarom, čiji ukupan udeo u godišnjem emitovanom programu ne prelazi šest odsto.
Kako je tokom 2021. godine emitovana poslednja sezona Parova na Hepi TV, tako udeo ove vrste sadržaja pada sa 14,5 odsto (2021. godine) na 11 odsto u prva tri meseca 2023. godine, a primat u ovom žanru preuzima format Provodadžija, tzv. dating TV show, odnosno „sudar“ program, navedeno je u izveštaju.
U prva tri meseca tekuće godine udeo rijaliti sadržaja na RTV Pink iznosio je 39 odsto, zahvaljujući, pre svega, šestoj sezoni Zadruge, moglo bi se slobodno reći – poslednjem velikom formatu iz reda klasičnih rijalitija „prisilnog okruženja“, zaključio je REM.
RTV PINK: Izostao program za decu i maloletnike
Za razliku od prvog analiziranog perioda u kojem je izostalo emitovanje sadržaja dečjeg programa i programa za maloletnike, u drugom analiziranom periodu RTV Pink emitovao je sve vrste programa koje su, prema Pravilniku, obaveza pružalaca opšte medijske usluge.
U prvom tromesečju 2023. godine u emisijama kolažnog tipa nastavljeno je sa emitovanjem izdvojenih programskih celina naučno-obrazovnog i kulturno-umetničkog programa, a zabeležene su i rubrike dečjeg programa, kojeg u poslednjem tromesečju 2022. nije bilo iako je predviđen u Programskom elaboratu RTV Pink.
Kako je naveo REM, najzastupljeniji format u okviru tog žanra i dalje je Zadruga, a nastavljeno je i sa emitovanjem formata Paparaco lov, Brak na neviđeno, DNK, Kuća od srca i Zvezde Granda.
HEPI TV: Nema emisija nezavisne produkcije
Hepi TV u oba posmatrana perioda od tri obaveze nije ispunila jednu – kvotu evropskih audio-vizuelnih dela nezavisnih producenata. Za razliku od prvog analiziranog perioda u kojem je, kako je naveo REM u izveštaju, izostalo emitovanje programskih sadržaja kulturno-umetničkog i dečjeg programa, u drugom analiziranom periodu (1. januar – 31. mart 2023. godine) Hepi TV emitovala je sve vrste programa koje su prema Pravilnik obavezne.
REM je u svom izveštaju naglasio da u posmatranom periodu nije emitovana nijedna specijalizovana emisija kulturno-umetničkog programa. Iako i dalje nisu registrovane zasebne žanrovski profilisane emisije, sadržaji koji se mogu svrstati u naučno-obrazovni program činili su prilozi, gostovanja kompetentnih stručnjaka raznim povodima, u emisijama Dobro jutro Srbijo i Posle ručka, procenio je REM.
Nisu emitovani sledeći sadržaji najavljeni u novom Programskom elaboratu Hepi TV: „Dokumentarno-faktografski program sa humanitarnim ciljem“; dokumentarno-igrani program evropske i vanevropske produkcije; istorijski, naučno-istraživački i serijali o poznatim ličnostima; najavljena vikend emisija kulturno-umetničkog programa u kolažnoj formi u kojoj bi se predstavljali književnici, dramski umetnici, kulturno istorijski sadržaji i institucije; „terenska autorska emisija“ koja bi se bavila narodnim običajima, folklorom i mitovima, kao ni premijerni serijski program domaće produkcije.
Dalje se navodi da na Hepi TV u okviru sportskog programa nije registrovan nedeljni sportski magazin Haj lajts, kao ni dve najavljene stalne emisije u okviru dečjeg programa. Takođe, nije realizovan najavljeni segment naučno-obrazovnog programa u trajanju od 30 minuta koji bi se emitovao svakog radnog dana, kao ni najavljena nedeljna emisija verskog programa u trajanju od 30 minuta.
TV B92: Nije ispunjena nijedna zakonska obaveza
Televizija B92 u oba posmatrana perioda ne ispunjava niti jednu od tri obaveze iz Zakona o elektronskim medijima. Ispunjava Pravilnikom o minimalnim uslovima za pružanje medijske usluge propisane kvote informativnog programa i u okviru njega kvotu sopstvene produkcije, naveo je REM.
U odnosu na prvi posmatrani period, u drugom analiziranom periodu nisu se desile značajnije promene u ponudi sadržaja TV B92; izostaju sadržaji naučno-obrazovnog i kulturno-umetničkog programa, koji su obaveza pružalaca opšte medijske usluge, a koji su najavljeni i u Programskom elaboratu tog medija, konstatovano je u izveštaju.
U segmentima filmskog, serijskog, zabavnog, muzičkog, sportskog i, vrlo uslovno rečeno, dečjeg programa TV B92 pridržava se najava o udelu ovih vrsta sadržaja u ukupno emitovanom programu i obaveza iz Programskog elaborata. Za dečji samo uslovno, jer sav emitovani dečji program čine više puta reprizirane serije crtanih filmova uglavnom vanevropskih produkcija (Kung fu panda, Sunđer Bob, Pingvini sa Madagaskara), navedeno je u izveštaju.
Udeo informativnog i dokumentarnog programa u ukupno emitovanom znatno je manji od najavljenog u Elaboratu, a nisu emitovane ni najavljene emisije kulturno-umetničkog i naučno-obrazovnog programa. Izostale su najavljene studijske emisije za mlade sopstvene produkcije, specijalizovane emisije povodom značajnih događaja u kulturi, i mini-formati koji bi mladima približili svet umetnosti. Dokumentarni program sopstvene i/ili domaće produkcije emitovan je u manjem obimu nego što je najavljeno.
TV PRVA: Bez emisija o ekologiji i problemima mladih
TV Prva ispunila je sve tri obaveze iz Zakona o elektronskim medijima. Za razliku od prvog analiziranog perioda, kada su u potpunosti izostali, u drugom posmatranom periodu (1. januar – 31. mart, 2023. godine) evidentirani su sadržaji kulturno-umetničkog i dečjeg programa, koji su, kako je i najavljeno u Elaboratu, realizovani u rubrikama drugih emisija, ali i kroz zasebne emisije (npr. Specijal: Munje opet!), dok je dečji program zabeležen kao izdvojeni segment u kolažnoj emisiji 150 minuta.
U posmatranom periodu nisu uočene najavljene nedeljne specijalizovane emisije o ekologiji i emisije posvećene aktuelnim problemima mladih. Iako je kulturno-umetnički program najavljivan u rubrikama drugih emisija, kao i kroz zasebne emisije u formi intervjua priznatih umetnika iz različitih sfera kulturnog života, u posmatranom periodu ova vrsta programa u potpunosti je izostala.