Eksperti Ujedinjenih nacija (UN) za ljudska prava izdali su saopštenje u kojem izražavaju zabrinutost zbog nedavnog usvajanja izmjena i dopuna Krivičnog zakonika Republike Srpske (RS) kojim se ponovo kriminalizuje kleveta, uz rizik da se to negativno odrazi na slobodu izražavanja u Bosni i Hercegovini (BiH).
U saopštenju se navodi i da je BiH prije 20 godina dala dobar primjer u regionu kada je dekriminalizovala klevetu i time pokazala da se kleveta može i treba rješavati samo kroz građansko pravo.
„Ponovno uvođenje krivičnog djela klevete predstavlja veliki zastoj u uživanju prava na slobodu izražavanja, ne samo u entitetu Republika Srpska već i u cijeloj zemlji“, naveli su iz UN-a.
Eksperti su naveli da kriminalizacija klevete negativno utiče na stanje ljudskih prava, posebno na slobodan i inkluzivan politički diskurs, kao i na pravo traženja, primanja i prenošenja informacija, i slobodu medija.
Osim toga, ukazali su na postojanje trenda dekriminalizacije klevete u svijetu gdje mnoge zemlje, uključujući članice Evropske unije (EU), kao i zemlje kandidate, ukidaju klevetu kao krivično djelo.
Posebno su zabrinuti jer se zakonske odredbe mogu koristiti za utišavanje kritičnih glasova, uključujući novinare, branitelje ljudskih prava i političku opoziciju.
Specijalni izvjestioci UN-a za zaštitu prava na slobodu mišljenja i izražavanja, i prava na slobodu mirnog okupljanja i udruživanja, su sredinom marta ove godine zatražili od vlasti RS da povuku izmjene Krivičnog zakonika RS, a kriminalizaciju klevete osudio je i visoki komesar za ljudska prava. UN eksperti sada pozivaju vlasti RS da ukinu sporne izmjene i osiguraju poštivanje prava na slobodu izražavanja.
Prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika RS kojim se kriminalizuje kleveta, usvojen je na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske (NSRS) 20. jula ove godine, uprkos brojnim protivljenjima medijske zajednice, međunarodnih organizacija, i javnim protestima predstavnika medija i civilnog društva iz BiH.