Европската федерација на новинари (ЕФН) и мрежата SafeJournalists најостро ги осудија заканите кон новинарот и главен уредник на порталот Morski.hr и ги повикаа властите да обезбедат правда со идентификување и гонење на сторителите.
На 1 септември 2024 година, порталот Morski.hr објави дека по деловен состанок на кој Хрватското здружение на приватни испраќачи преговарало за аранжман со агенцијата за односи со јавноста на Анкица Мамиќ, се појавила порака во групата WhatsApp „Испраќачи во Јадранот“ повикувајќи се за киднапирањето на уредникот на порталот, Јурица Гашпар, поради неговото критичко известување за нивните активности, вклучително и наводни прекршувања на поморските прописи.
Испраќачите се сретнаа со експертот за односи со јавноста, за кој се вели дека има блиски врски со политичари, за да ги промовира во одредени медиуми, а во меѓувреме да го „маргинализира“ Morski.hr и неговото „негативно покривање“. Објавена е триесетминутна аудио снимка од средбата заедно со напис на порталот Morski.hr.
Неколку часа по состанокот, заканите против главниот уредник Гашпар се проширија во внатрешната група WhatsApp, во која најмалку десет луѓе се согласија да соберат пари за некој да го киднапира „во камион“ и потоа „го однесе со траект до Брач и оставете го гол на Видова Гора“. Шефот на бродската асоцијација ги осуди заканите, а Гашпар сè пријавил во загрепската полиција.
Гашпар изјави за ЕФН дека иако добивал закани од бродските компании поради неговото критичко известување, ова е првпат да му се закануваат со киднапирање. На 4 септември, Гашпар беше цел на нови закани за физичко насилство, вклучително и смртни закани на бројот WhatsApp на порталот Morski.hr и, во коментарите на објавата на Фејсбук, со сторителите лесно идентификувани по нивните имиња.
Ги повикуваме властите да ги истражат и гонат заканите со сериозноста што ја заслужуваат, особено затоа што физичкото насилство е ретко во Хрватска.
Снимката која открива дека јавен експерт има намера да го искористи својот однос со министерот за туризам и вицепремиерот (кој негираше дека го познава експертот) за да промовира поповолна слика за превозот додека го „маргинализира“ порталот, исто така е загрижувачка за слободата на печатот. Според Хрватското здружение на новинари (ХНД), овој инцидент е одраз на повеќегодишните „предупредувања за создавање на агенции за односи со јавноста чија цел е да создаваат содржина во соработка со различни министерства и власти“ за да им служат на нивните приватни интереси во медиумскиот пејзаж на штета на новинарите. Новинарството е јавно добро. Ниту ПР-агенциите, ниту јавните функционери не треба да го злоупотребуваат и злоупотребуваат својот опсег на мандат за да ги дискредитираат и замолчат новинарите и медиумите за нивното критичко известување.
Од јануари 2024 година, Брза реакција на слободата на медиумите (MFRR) регистрираше 16 предупредувања во кои беа вклучени 20 поединци или субјекти поврзани со медиумите. Поголемиот дел од нападите се вербална злоупотреба, од кои половината се поттикнати од високи функционери и онлајн закани. Постојаноста на нападите против проверувачите на факти и новинари како Јурица Гашпар ги поттикна партнерите на MFRR да организираат меѓународна мисија што ќе се одржи онлајн помеѓу 9 и 20 септември 2024 година.
Потпишанo од:
Европската федерација на новинари (ЕФН)
SafeJournalists мрежата
Здружение на новинари на Косово
Здружение на новинари на Македонија
Здружение на новинари на БиХ
Здружение на новинари на Хрватска
Независното здружение на новинари на Србија
Синдикатот на медиуми на Црна Гора