Kryeministri i Republikës së Kroacisë, Andrej Plenkoviq, njoftoi të hënën, pas seancës së kryesisë së Bashkimit Demokratik Kroat (HDZ), se Ligji i Procedurës Penale dhe Kodi Penal do të ndryshohen për të parandaluar rrjedhjen e informacionit nga dosje, duke kriminalizuar kështu krijimin e “problemeve politike”. “Gjërat nga dosjet që na shkaktojnë probleme politike dhe rrjedhje – kjo nuk do të ndodhë sepse do të jetë një akt kriminal”, tha Plenkoviç.
Shoqata e Gazetarëve Kroatë (CJA) paraqiti një ankesë te Ombudsmani, iu drejtua të gjitha klubeve parlamentare në Parlamentin Kroat, i dërgoi një letër qeverisë kroate dhe zyrës së presidentit, informoi Federata Evropiane e Gazetarëve, Qendra Evropiane për Shtypin dhe Median. Liria dhe të gjithë partnerët evropianë për këtë deklaratë. Gjithashtu, CJA njofton se do t’i shkruajë Komisionit Evropian me shpjegime të detajuara pse njoftime të tilla për ndryshime në ligjin penal janë të papranueshme për një shoqëri demokratike, veçanërisht për profesionin e gazetarisë.
“Ndryshimet e shpallura nga kryeministri Andrej Plenkoviq janë të papranueshme për CJA. Rrezikojnë drejtpërdrejt profesionin e gazetarisë, gazetaria dhe mediat janë realisht të kërcënuara dhe po të kemi parasysh se kryeministri Plenkoviç ka ambicie të jetë kryeredaktor i të gjitha mediave kroate që nga dita e parë dhe vazhdimisht akuzon mediat, është një alarm edhe më i madh për ne. Ne do të luftojmë me të gjitha mjetet legjitime kundër ndryshimeve të tilla të ligjit, të cilat do të sulmonin drejtpërdrejt profesionin e gazetarit, pra ndryshime që sjellin mospublikimin e historive që janë në interes të publikut, por që mund të jenë të pavolitshme për ata që janë aktualisht në pushtet”, thotë Hrvoje Zovko. , kryetar i CJA.
Për më tepër, Republika e Kroacisë kishte Aktin e Procedurës Penale që i trajtonte si sekret të gjitha dokumentet dhe informacionet në këto procedura, për shkak të të cilit ndiqte penalisht të gjitha rrjedhjet nga këto raste. Kjo rezultoi në presione të shumta ndaj gazetarëve për të zbuluar burimet e tyre. Prandaj, Ligji i Procedurës Penale u ndryshua dhjetë vjet më parë për ta bërë këtë lloj procedure jo të fshehtë edhe nëse nuk është publike. Si rezultat, nxjerrja e të dhënave nga rasti nuk ishte vepër penale. Edhe nëse nuk është mjaft e qartë se çfarë do të dëshironte të ndryshonte tani kryeministri, CJA tha se ata kanë arsye të shqetësohen se do të përfaqësonte një hap prapa për të gjithë dekadën.
Rrjeti SafeJournalists, i cili përfaqëson më shumë se 8,200 profesionistë të medias në Ballkanin Perëndimor, i bashkohet CJA në dënimin e deklaratave të tilla të kryeministrit të vendit dhe një sulm të drejtpërdrejtë ndaj lirisë së medias, dhe rrjedhimisht ndaj demokracisë dhe të drejtës së publikut për të ditur.
Rrjeti SafeJournalists do të informojë të gjitha palët relevante kombëtare dhe ndërkombëtare për këtë rast.
Çdo sulm ndaj gazetarëve është sulm ndaj interesit publik, demokracisë dhe të drejtave të të gjithë qytetarëve.
Beograd – Podgoricë – Prishtinë – Sarajevë – Shkup – Zagreb, 15.02.2023
Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës
Shoqata e Gazetarëve të Maqedonisë
Shoqata e Gazetarëve të BH
Shoqata e Gazetarëve Kroatë
Shoqata e Pavarur e Gazetarëve të Serbisë
Sindikata e Mediave të Malit të Zi