BEOGRAD, 28.08.2019. – Crvena zvezda ušla je u Ligu šampiona, igrajući s Jang bojsom 2:2 u gostima i 1:1 na domaćem terenu. Međutim, nekoliko stvari baca senku na ovaj rezultat: Zvezdin tenk ispred stadiona, za koji deo javnosti kaže da mu tu nije mesto, to što je uprava kluba odbila da da akreditacije listu Danas, ali i ponašanje jednog broja navijača prema ekipi N1.

Kako je naveo naš reporter u emisiji N1 reporteri, on je pokušao da sazna, pred utakmicu, kakav je stav navijača o postavljanju tenka pred Marakanu, ali mu to nije dozvolilo nekoliko momaka. Snimio je jednog sagovornika preko puta stadiona „Rajko Mitić“, ali je odmah nakon toga čuo dobacivanje pogrdnih imena iz mase, da smo „špijuni“, „lopovi“, „američki plaćenici“…

Zbog toga, ekipa N1 je odlučila da se pomeri na drugi kraj ulice, kako bi nastavila da radi svoj posao – pita i građane za mišljenje. Međutim, na mestu gde se nalaze kafići u kojima se obično navijači okupljanju, kada je reporter N1 pokušao da uzme izjavu od narednog sagovornika, došlo je par momaka koji su počeli da dobacuju, viču na ekipu i da ih teraju odatle.

Novinar i snimatelj su krenuli niz ulicu, kako bi se od njih udaljili, međutim, oni su ih pratili. „Našao sam sagovornike, nisam video da mi prilaze s leđa, i kada sam postavio pitanje, tada je jedan od tih momaka uhvatio objektiv kamere, meni je pokušao da izvuče i polomi mikrofon, a kada nije uspeo, otrgao je sunđer s mikrofona i bacio ga na asfalt“, ispričao je reporter N1.

Takođe, govorili su našem novinaru „ajd, beži odavde“, a na njegovu konstataciju da je to javni prostor, jedan od momaka je rekao: „Ajd, nemoj mi glumit’, beži odavde, ‘ajd u p… m…“ Takođe, na snimku se čuje i kako neko dovikuje i ukazuje da je tu N1.

U tom krugu naši reporteri nisu videli policiju, bar ne u uniformama, a kordnosi su bili niže, kod Autokomande. Sve se događalo oko dva sata pred početak utakmice.

Inače, fudbaleri Crvene zvezde su noćas na oklopnom vozilu proslavili svoj veliki uspeh.

Inače, šest osoba je lakše povređeno tokom fudbalske utakmice.

PRIŠTINA, 26.08.2019. – Regionalna platforma za zagovaranje slobode medija i bezbednosti novinara, koja zastupa više od 8.000 članova, osuđuje verbalni napad Demokratske partije Kosova (PDK) upućen novinama Gazeta Express. Javni poziv “Ne verujte lažnim vestima Gazete Express” je flagrantno uplitanje u rad medija.

Rečnik ove partije nastavlja da bude omalovažavajući, iako, između ostalog, govore da poštuju medije i slobodu izražavanja, ali pozivaju sve građane Kosova da dovode u pitanje vesti koje objavljuje Gazeta Express, tako što ih naziva lažnim vestima.

“Web sajt je već krenuo u ovu misiju sa jasnom svrhom da nanese štetu PDK neshvatljivim neprijateljstvom. Zato pozivamo sve građane Kosova da sumnjaju u vesti koje objavljuje Gazeta Express”, naveli su oni u svom saopštenju za javnost.

Regionalna platforma izražava zabrinutost zbog rečnika koji koristi politička partija obraćajući se mediju koji je već godinama u usponu na Kosovu i smatramo da je ovo direktni pritisak na uređivačku politiku i oblik javnog pritiska.

Ovo nije prvi put da PDK vrši nedozvoljen pritisak na uređivačku politiku ovog medija. Udruženje novinara Kosova je reagovalo 3. maja, kada je predsednik ove političke partije, Kadri Veselji, zvao i vršio pritisak na Leonarda Kerćukija – glavnog urednika Gazeta Express.

Regionalna platform poziva PDK da se distancira od takvog rečnika koji utiče na profesionalni integritet novinara, i, takođe, pozivamo PDK da se javno izvini.

Skoplje – Beograd – Podgorica – Priština – Sarajevo – Zagreb, 26.08.2019

Udruženje/udruga BH novinari

Sindikat medija Crne Gore

Hrvatsko novinarsko društvo

Udruženje novinara Kosova

Udruženje novinara Makedonije

Nezavisno udruženje novinara Srbije

ПРИШТИНА, 27.08.2019 – Регионалната платформа на Западен Балкан за застапување на слободата на медиумите и безбедноста на новинарите, која застапува повеќе од 8000 членови, ги осудува вербалните напади на Демократската партија од Косово врз Газета Експрес. Јавниот повик „Не верувајте во лажните вести на Газета Експрес“ претставува флагрантно мешање во уредувачката политика на медиумиот.

Оваа политичка партија и натаму продолжува да се служи со деградирање, и покрај тоа што вели дека ги почитува медиумите и слободата на изразувањето, сепак ги повикува граѓаните на Косово со сомнеж да гледаат на вестите кои ги објавува Газета Експрес, ословувајќи ги како „лажни“, вестите кои се објавуваат во овој медиум.

„Оваа веб страница веќе тргна во мисијата со јасна цел – да и наштети на партијата ПДК. Затоа ги повикуваме сите граѓани на Косово, да ги земат со резерва објавените вести во Газета Експрес“, напишаа во соопштението.

Регионалната платформа изразува загриженост поради фактот што една сериозна политичката партија се служи со вакви дисквалификации кон медиумите и сметаме дека тоа претставува директен притисок врз уредувачката политика на медиумот.

Ова не е прв пат ПДК да врши непотребен притисок врз уредувачката политика на овој медиум. Здружението на новинарите на Косово, реагираше и на 3-ти мај, кога шефот на политикчката партија Кадри Весели, го повика и изврши притисок врз Леонард Керќуки, главниот и одговорен уредник на Газета Експрес.

Регионалната платформа ја повикува ПДК да се дистанцира од таквиот јазик, што влијае врз професионалниот интегритет на новинарите, а истовремено ја повикаме ПДК јавно да се извини.

Секој напад врз новинарите претставува напад на јавниот интерес, демократијата и правата на сите граѓани.

BH Journalists Association
Trade Union of Media of Montenegro
Croatian Journalists’ Association
Association of Journalists of Kosovo
Association of Journalists of Macedonia
Independent Journalist Association of Serbia

Регионална Платформа за застапување на слободата на медиумите и новинарската безбедност: Скопје – Белград – Подгорица – Приштина – Сараево – Загреб

27.08.2019

BEOGRAD, 26.08.2019. -Tokom panela o medijskim slobodama na Zapadnom Balkanu, za razliku od svojih kolega iz Severne Makedonije, Bosne i Hercegovine i Crne Gore, niko iz državne delegacije Srbije nije se uključio u razgovor.

“Samo 10 odsto stanovništva planete živi u zemljama gde postoji sloboda medija. To se mora promeniti”, reči su kojima vlade Ujedinjenog Kraljevstva i Kanade u najavi Globalne konferencije o slobodi medija pozivaju na akciju. A na osnovu svega izrečenog tokom dva dana, akcija je preko potrebna.

O tome da li Srbija spada u tih 10 odsto može se diskutovati. Činjenica da je jedan od dva panela koji su otvorili konferenciju bio posvećen upravo Zapadnom Balkanu, govori mnogo. Potpisnica ovih redova dobila je zadatak da u ime Platforme za zagovaranje medijskih sloboda i bezbednosti novinara Zapadnog Balkana otvori temu sa pregledom uočenih trendova. Koristeći izveštaje koje pomenuta mreža novinarskih udruženja proizvodi, a posle konsultacija sa drugim govornicima, najjednostavnije je bilo nabrojati pojave koje su zajedničke celom regionu: nekažnjivost krivičnih dela protiv novinara, fizički napadi i pretnje novinarima i članovima njihovih porodica, neadekvatne sankcije, zastrašivanje, pritisci – politički, finansijski, administrativni koji rezultiraju u cenzuri i samocenzuri, dobri zakoni koji se ne primenjuju i loši zakoni koji se primenjuju, ograničen pristup informacijama, netransparentnost medijskog vlasništva, javni servisi koji rade u interesu vladajuće partije, ekonomska nesigurnost zbog prekarnih uslova rada… Iako nerasvetljena ubistva i pokušaji ubistava nisu zajednički svim zemljama, uloga države u kreiranju neprijateljskog okruženja prema novinarima jeste. Izuzetak je Severna Makedonija koja je i dalje u periodu medenog meseca sa novom vlašću.

Jedan od trendova u Srbiji je smanjivanje broja fizičkih napada na novinare i povećanje različitih vrsta pritisaka. Novinari, kao i drugi, moraju da hrane sebe i svoje porodice pa najefektivniji načini uticaja i kontrole više nisu pretnja po život ili fizički napad, već pritisci – finansijski, politički – koji neizbežno vode ka samocenzuri. Nezavisno udruženje novinara Srbije je u 2018. zabeležilo 102 incidenta od kojih je sedam fizičkih napada na novinare, 72 slučaja pritisaka i 23 verbalne pretnje, a zaključno sa 16. julom u 2019. godini zabeleženo je 76 incidenata – 51 slučaj pritisaka, 8 fizičkih napada i 17 verbalnih pretnji (www.bazenuns.rs).

Po pravilu su ugroženi novinari i mediji koji se u svom poslu rukovode javnim interesom i potrebom da građanima dostave objektivne, blagovremene i tačne informacije. Za Srbiju je tipično da osoba čija je obaveza da štiti sve građane – predsednik Aleksandar Vučić – svojim izjavama podstiče atmosferu netrpeljivosti prema profesionalnim novinarima. U tome ga verno prate članovi partije (vladajuće i drugih), poslanici, zamenici gradonačelnika, vlasnici medija, urednici, novinari, info–ratnici (u stalnom radnom odnosu i van istog) i time doprinose uspešnom ostvarivanju projekta polarizacije društva u kojem su novinari među mnogim žrtvama, doduše, prvi posle istine.

Kada je Vlada Srbije odlučila da razgovara sa predstavnicima novinarskih i medijskih udruženja, premijerki Ani Brnabić je dostavljan spisak zahteva koje država Srbija mora da počne da ispunjava. Prvi je bio: Predstavnici vlasti hitno da prestanu da prozivaju, vređaju, omalovažavaju i diskriminišu novinare, medije, novinarska i medijska udruženja, ugrožavaju njihovu bezbednost i proglašavaju ih za neprijatelje društva, “strane agente” i “izdajnike“. Predstavnici vlasti neprestano da ističu da su kritički mediji i drugačije mišljenje deo demokratskog procesa, i da ih podržavaju.

Vrlo brzo nakon toga, pod budnim okom predsednice, u Narodnoj skupštini eskalira nesankcionisano etiketiranje novinara i medija od strane narodnih poslanika: “strani plaćenici”, “CIA mediji”, “izdajnici”, “ljudi koji zagađuju okolinu”, “koje treba poslati na 20 godina robije”, “mrzitelji Aleksandra Vučića, njegove porodice i svega što je dobro i srpsko” te se spominje gaženje novinara džipovima i slično. Prisustvujemo prirodnom nastavku devedesetih i zato ne čudi to što ratni zločinac Šešelj sedi u Narodnoj skupštini, vređa novinare i preti im, a predsedavajući Marinković mu se na tome zahvaljuje. Ne treba ni da nas čudi što je čovek koji je optužen da je naručio podmetanje požara u kući novinara Milana Jovanovića bio prvi čovek SNS u opštini Grocka, a koji je sada, kao građanin, protiv tog istog Jovanovića i medija u kojem radi Jovanović podneo devet tužbi za dva meseca.

Sa druge strane, sistematsko urušavanje nezavisnih kontrolnih institucija, najpre Regulatornog tela za elektronske medije je završeno, dok se aktivno radi na urušavanju Saveta za štampu. Doduše, plan za REM je postao klimav posle snažne reakcije novinarskih i medijskih udruženja povodom izbacivanja ključnih odredaba koje bi doprinele jačanju ovog tela iz predloga Medijske strategije. Da li će pritisak međunarodne zajednice uroditi plodom i vratiti rešenja za REM i Savet za štampu u strateški dokument, još se ne zna. Premijerka Brnabić je u intervjuu za N1 najavila tu mogućnost, ali iskustvo govori da to ne znači mnogo – režim nikada neće odustati od kontrole nad medijima jer bi to značilo odustajanje od laži koju kreira i uz pomoć koje opstaje na vlasti.

To nas vraća na londonsku konferenciju. Sloboda medija i bezbednost novinara počinju i završavaju se odlukom države. Država je ta koja dozira slobodu medija i bezbednost novinara. Tokom panela o medijskim slobodama na Zapadnom Balkanu, za razliku od svojih kolega iz Severne Makedonije, Bosne i Hercegovine i Crne Gore, niko iz državne delegacije Srbije nije se uključio u razgovor. Umesto da razgovora o tome šta je to što Srbiju čini toliko neprijateljski nastrojenom prema novinarima i kako situacija može da se poboljša, Ivica Dačić, ministar spoljnih poslova imao je važnija posla – da donese sreću Novaku Đokoviću.

Svoj doprinos slobodi medija ministar je 11. jula dao potpisivanjem Zajedničke izjave o slobodi medija. Dan ranije CINS, BIRN, KRIK, Radio Slobodna Evropa, Insajder, N1, Istinomer i “Vreme” opet su bili meta SNS-a u Narodnoj skupštini. David Dijaz-Jogeis iz organizacije Article 19 neuspešno je pratio ministra Dačića kroz hodnike prostora Konferencije, da bi svoju šansu da traži komentar u vezi sa ovom praksom u Narodnoj skupštini uspeo da dobije tek nakon ministrovog obraćanja. Direktan odgovor od ministra Dačića nije dobio, ali je Dijazu-Jogeisu skrenuta pažnja na ugrožavanje medijskih sloboda na Zapadu, proteste ispred mesta gde se Konferencija održava, itd.

U svom obraćanju malobrojnoj publici, ministar Dačić je spomenuo uspehe Komisije za istraživanje ubistava novinara i tragediju bombardovanja RTS-a i naglasio: Nekažnjivost je aspekat na kome moramo predano raditi jer ćemo samo tako poslati poruku da se zločin ne isplati. Ubistvo novinara je, pri tome, više od lične tragedije, to je napad na temelje društava u kojima živimo.

Ovo su reči čoveka koji je danas ministar, a u vreme dva od tri još uvek nerasvetljena ubistva – Radislave Dade Vujasinović i Slavka Ćuruvije – bio je jedan od najbližih saradnika Slobodana Miloševića. O rešavanju slučaja Ćuruvija ne možemo govoriti dok presuda pripadnicima nekadašnjeg Resora državne bezbednosti ne bude finalna, pa ni tada pošto politička pozadina ubistva ostaje na nivou pretpostavki.

Izjava nekadašnjeg portparola Slobodana Miloševića i današnjeg ministra spoljnih poslova Aleksandra Vučića, kao i potpis Srbije na Londonskom pravno neobavezujućom dokumentu, ali i svim obavezujućim dokumentima koje je država Srbija potpisala i koje ne poštuje, jeste čist cinizam i uvreda za sve građane Srbije. A zašto je to tako? Zato što im se može. Baš ih briga. A vas?

Tekst je objavljen 25.07.2019. godine u nedeljniku Vreme.

Banja Luka, 26.08.2019. – One year after the attempted murder of journalist Vladimir Kovacevic, motives remain unknown, as well as whether they exist and who are the originators of the crime.

The Journalists Club of Banja Luka recalls that the case has not been resolved or completed until the police and the relevant Prosecutor’s Office have answered these questions.

“The attempted murder of Kovacevic, a journalist with BN TV and Gerila info portal, cannot be considered solved due to the fact that one of the perpetrators, Nedeljko Dukic, remains at large. The other attacker, Marko Colic, was sentenced to no less than four years imprisonment”, said from Journalists Club of Banja Luka.

In the last two years, Free Media Help Line of the BH Journalists Association has registered 118 cases of endangering the security, life and rights of journalists in BiH. Among them is the most serious and dangerous attempt to assassinate Kovacevic. There were also 11 physical assaults, 13 explicit death threats and dozens of other violations of the right to freedom of expression.

The Journalists’ Club notes that the processing and punishment of such cases is most often lacking, which further threatens the safety of journalists, cameramen, photojournalists and other media workers in the field. Therefore, it is necessary to fully investigate such cases and prosecute those responsible to make sanctions a type of prevention.

Journalist from Banja Luka, Vladimir Kovacevic, was attacked in front of his building in the Obilicevo/Mejdan neighborhood on August 26 last year as he was returning from work.

As Kovacevic said earlier, two unknown men with hoods on their head approached him from the darkness and began beating him with stretching sticks.

“They pulled the bars and started hitting me… I tried to defend myself, as they hit me with the bars on the head and body. I called for help, they hit and then they fled in the car and drove in an unknown direction…”, Kovacevic said, stating that his head was broken in two places and that he had injuries to his ear, face and body.

PRIŠTINA, 26.08.2019. – Regionalna platforma za zagovaranje slobode medija i sigurnosti novinara, koja zastupa više od 8.000 članova, osuđuje verbalni napad Demokratske partije Kosova (PDK) upućen novinama Gazeta Express. Javni poziv “Ne vjerujte lažnim vijestima Gazete Express” je flagrantno uplitanje u rad medija.

Rječnik ove partije nastavlja da bude omalovažavajući, iako, između ostalog, govore da poštuju medije i slobodu izražavanja, ali pozivaju sve građane Kosova da dovode u pitanje vijesti koje objavljuje Gazeta Express, tako što ih naziva lažnim vijestima.

“Web sajt je već krenuo u ovu misiju sa jasnom svrhom da nanese štetu PDK neshvatljivim neprijateljstvom. Zato pozivamo sve građane Kosova da sumnjaju u vijesti koje objavljuje Gazeta Express”, naveli su oni u svom saopštenju za javnost.

Regionalna platforma izražava zabrinutost zbog rječnika koji koristi politička partija obraćajući se mediju koji je već godinama u usponu na Kosovu i smatramo da je ovo direktni pritisak na uređivačku politiku i oblik javnog pritiska.

Ovo nije prvi put da PDK vrši nedozvoljen pritisak na uređivačku politiku ovog medija. Udruženje novinara Kosova je reagovalo 3. maja, kada je predsjednik ove političke partije, Kadri Veselji, zvao i vršio pritisak na Leonarda Kerćukija – glavnog urednika Gazeta Express.

Regionalna platforma poziva PDK da se distancira od takvog rječnika koji utiče na profesionalni integritet novinara, i, takođe, pozivamo PDK da se javno izvini.

Skoplje – Beograd – Podgorica – Priština – Sarajevo – Zagreb, 26.08.2019

Udruženje/udruga BH novinari

Sindikat medija Crne Gore

Hrvatsko novinarsko društvo

Udruženje novinara Kosova

Udruženje novinara Makedonije

Nezavisno udruženje novinara Srbije