BEOGRAD, 22.01.2018. – Vest da će predsednik Srbije Vučić na ovogodišnjem Svetskom ekonomskom forumu u Davosu govoriti na skupu “Sloboda medija u kriznim situacijama” zvuči nestvarno, ali i cinično i krajnje licemerno, smatraju Nezavisno udruženje novinara Srbije i Nezavisno društvo novinara Vojvodine.

Predsednik Srbije boraviće naredna tri dana u Davosu, a kako su preneli mediji, najavljeno je da će govoriti na skupu „Sloboda medija u kriznim situacijama“.

NUNS i NDNV ocenjuju da je nesporno da su bezbednost novinara i medija i medijske slobode u Srbiji u stalnoj, rastućoj krizi ali da je za to najodgovorniji upravo predsednik Aleksandar Vučić, te da otuda nema nikakvo moralno pravo da na jednom međunarodnom skupu deli savete ili preporuke na temu medijskih sloboda. Poznato je to novinarskim i medijskim organizacijama, novinarima i medijskoj zajednici u Srbiji, ali i međunarodnim organizacijama i institucijama.

Najsvežiji takav stav ponovili su juče predstavnici međunarodne organizacije Reporteri bez granica, posle sastanka s predsednikom Srbije. Direktorka kancelarije za Balkan organizacije Reporteri bez granica Polin Ades-Mevel posle sastanka je izjavila da su kod predsednika Aleksandra Vučića došli zbog atmosfere koja se pogoršava i da su posebno razgovarali o bezbednosti novinara, nakon napada na Milana Jovanovića. Dodala je: „Nismo uvereni da uzima u obzir u najvećoj mogućoj meri ovaj konkretan slučaj“.

NUNS će 29. januara u beogradskom Medija centru javno predstaviti svoj godišnji izveštaj o pritiscima i napadima na novinare u 2018. koji ukazuje na trend rasta nesigurnosti medijskih profesionalaca i opadanja medijskih sloboda u Srbiji. Koliko je za to kriva aktuelna Vučićeva vlast pokazuje podatak da je za tri poslednje godine evidentiran 81 slučaj pritisaka, napada, vređanja i diskriminacije novinara od strane javnih funkcionera.

NUNS i NDNV

Beograd-Novi Sad 22.01.2019.

By observing and looking from working conditions perspective and angle, journalism as professional trade and occupation has always been encountering and facing miscellaneous challenges. Despite being put aside and positioned on margins, professional journalism managed to sustain and survive in this society – particularly during the period of last few decades, particularly when working, social and professional journalists’ status in Bosnia and Herzegovina has been seriously questioned and challenged.

No contracts or poor and inadequate contracts, low and/or postponed (late) salaries/wages or insufficient material – based reimbursement for the work they perform, working illegally with unsettled, undefined and unclear work status; with socially and professionally endangered status, often without food allowance or transportation costs, exposed to constant and different types of pressures – journalists, along with other professional media staff, have been forced to work under the above listed and outlined conditions in BiH media market.

Let’s analyze one step at the time. Even during the process of formal education for the (future) journalist, certain malfunctions and irregularities can be noticed during the period of student work experience for instance. Therefore, on one hand, future journalists, (working as volunteers) often and utterly equal with experienced journalists (employees of certain media house) perform their duties and assignments together with senior journalists, and sometimes they perform even better than more experienced professional journalist, since their reports occasionally become “headlines” and “smashing news” etc; while on the other hand their work is minimized, devalued as they receive no credit for the work they perform .

Furthermore and at the end of journalists formal education (considering that if they are lucky to gain a certain level of experience during their studies and if they are lucky to prove themselves while doing their work experience in some media house and manage to stay there), they will, upon the completion of their final exam, hardly be registered and employed on full time basis, that is, they will hardly be entitled to their social and retirement funds. After volunteering period is over, they shall often put on a “probation period”, (as if this new status was formally and utterly different from the previously completed volunteering period), because after having completed the volunteering process, for which they never receive any money, they now require the so-called “probation work” (which again is very uncertain from the employment point of view).

As far as the period and the number of years spent, as part of the above mentioned “statuses” (volunteering and probation period) it displays yet another issue which can be discussed thoroughly. In the context of BiH media market, there have been cases in very reputable and respectable editing offices and media houses, having 15 to 20 journalists engaged, but with only a few of them being employed on “full-time basis”. Others included volunteers, scholarship students, probation workers or simply people working on a work experience basis. And even after a journalist has completed her/his volunteering, probation work, work experience period or God knows what other types of experience and has been provided with an opportunity to finally become a professional journalist and signs certain contract (for instance Author Contract or similar type of contract), this particular contract often appears (as far as for the labor rights of journalists are concerned, including her/his status and working conditions), as quite uncertain and unsuitable for this particular journalist and above listed rights. Journalists and other media staff should seriously be cautious regarding the contracts they plan to sign.

When they finally become “professionals”, journalists in BiH begin with encountering and facing real working, labor and social and above any other – professional challenges. It is well known that media reflects the situation in society, so therefore jour- nalists provide the picture reflected by media. If this picture proves to be poor and inadequate, its reflection or part of it cannot be any better. “According to a survey implemented by the BHAssociation Journalists”, 35% to 40% journalists in BiH work on a casual basis with no legal contracts and consequently are not entitled to pension and retirement funds. In fact, even those with full-time employment contracts are not sufficiently protected”.

As far as work and legal status of journalists is concerned, we could say that the most notable disadvantage include the absence and lack of quality – based and adequate protections of a journalist in most media houses through collective contracts. The protection of journalists’ rights could be ensured by the interference of media syndicates (unions), even though they hardly appear on media in BiH. Powerful centers and no transparency of media ownership information significantly contribute in complete absence of collective labor contracts and syndicate (unions), Also, as far as the aspect of harmony and guarantees of journalists’ authors rights is concerned, the situation is also equally poor and inappropriate, taking into consideration that contracts signed by journalists mostly (almost on regular basis) contain no provisions concerning the protection of journalists’ authors rights. Looking from the socio-economic point of view and in regard with journalists’ position, it is due to unsettled and undefined labor and legal status that vast numbers of journalists have unenviable socioeconomic status.

Additionally, a great number of journalists, which has previously been outlined, work illegally or have another (often in unfortunate) status, without healthcare, social and pension and retirement protection. Journalists often receive “minimum” wages and salaries and amounts they receive are often very low, postponed and sometimes they have to work for months or even years before they get paid for their work. Under such circumstances, additional and informal education is almost impossible to accomplish and everything is narrowed down to individual journalists’ engagements and journalists cannot afford any of the above mentioned additional, informal and special education at any level. Insufficient payments and devaluing of journalist in socio-economic context, results in the situation where “decision makers” in certain media houses (especially private media houses) believe and are to some extent determined that hiring a non-graduate student is more profitable and treat such student in terms of socio-economic perspective accordingly, than hiring a professional journalist. As far as the quality produced as a result of the above-highlighted employment “strategy” is concerned – we shall discuss some other time.

Finally, the professional position of journalists, as well as the two previous positions, is not any better in many senses. Namely, journalists constantly face different challenges and are often openly exposed to various pressures. A great number of daily – based assignments that must be implemented, and as a result, numbers of assignments that should be completed on daily basis are often not completed properly, that is, conducted professionally with quality and implemented rationally. Along with the above mentioned facts, we can- not neglect the influence of pressures imposed by media owners (entrepreneurs) and editing offices, where journalists are forced to follow the orders as requested by their superiors, since their superiors mostly focus on commercial profit or interest, which puts journalists under additional pressure, since they must obey these orders.

The internal editing diversions and distinctions based on different criteria and violated inner relationship amongst the workmates may cause yet another problem in this particular sense. Furthermore, faced with outlined economic, but also with political pressures, many journalists accept auto-censure and there are many cases of latent or even completely transparent direct censures, imposed by political elites (for example “unsuitable” interview parts or omitted statements that are literally cut out or changed from certain interviews). Violated internal relationships and lack of mutual understanding, including collegial solidarity amongst journalists, the absence of public support, represent and display some of many aggravating circumstances, as far as the work satisfaction and professionalism are concerned.

In specific environments, such as BiH, inside relatively unsettled and messy media market, the importance of preserving journalists’ integrity and dignity is imposed as an imperative and it is certain that this assignment and duty should be a top priority for most media professionals. It is clear that terms including “journalists’ integrity and dignity” are rather complex, so the positioning of journalists and their statuses in BiH should necessarily include the three mentioned, outlined and highlighted aspects: working conditions, that is, work and legal relations, socioeconomic segment and professional challenges that journalists in BiH encounter and face on daily basis.

This text is a part of E-Bulletin– eighth edition of special serial of BHN online bulletin implemented through the “Media and Public Reputation” (origin. “Mediji i javni ugled”) project, also representing a contribution to public debate regarding the transparency of media ownership and upholding and encouraging the passing of set of laws aimed to advance media field and information market in BiH.

PODGORICË, 17.01.2019. – Platforma rajonale e Ballkanit Perëndimor për Avokimin e Lirisë së Medias dhe Sigurisë së Gazetarëve, që përfaqëson më shumë se 8000 anëtarë, i bën thirrje Gjykatës së Apelit të Malit të Zi të rishqyrtojë vendimin e shkallës së parë të Gjykatës së Lartë, me të cilin  shpalli fajtor gazetarin hulumtues Jovo Martinoviq, dy ditë më parë në Podgoricë.

Martinoviq u dënua me 18 muaj burg për veprën penale të krijimit të një organizate kriminale dhe prodhimit të paautorizuar, posedimit dhe trafikimit të drogave narkotike. Aktgjykimi është shkalla e parë me të drejtë ankimimi.  Martinoviqi kaloi 14 muaj në paraburgim dhe që nga janari i 2017 ai u lejua të mbrohej në liri. Nga momenti kur ai u arrestua, në tetor 2015, ai pretendon që është i pafajshëm dhe se me të akuzuarin e parë në këtë rast ka qenë në kontakt për arsye se kishte punuar në një film dokumentar për një televizion francez, i cili kishte vërtetuar këtë.

“Vendimi për rastin e Jovo Martinoviqit, për fat të keq, edhe njëherë tregoi se gjykatat malazeze nuk e kuptojnë natyrën e punës së gazetarisë dhe është e mundur që kjo është një nga arsyet pse Martinoviq është shpallur fajtor. Ajo që ne e konsiderojmë veçanërisht problematike në vendim,  është se gjyqtari ka deklaruar se Martinoviq ka përdorur njohuritë dhe aftësitë e tij të gazetarisë për t’i lidhur pjesëtarët e organizatës kriminale që merren me trafikun e drogës dhe më këtë ka vënë gazetarinë në shërbim të krimit, gjë që është e papranueshme. Meqenëse Prokuroria nuk ofroi dëshmi konkrete për ato që Martinoviq akuzohet, ne besojmë se vendimi i vetëm do të duhej të ishte lirimi nga akuzat”, tha kryetarja e Sindikatës së Medieve të Malit të Zi, Mariana Camaj.

Platforma Rajonale mbështet kërkesat e Sindikatës së Medieve të Malit të Zi për të siguruar që Martinoviq të trajtohet në mënyrë të drejtë në procesin e apelimit dhe u kërkon gjykatave malazeze të zbatojnë standardet më të larta të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut në lidhje me të drejtat e gazetarëve dhe lirisë së medias. Martinoviq, një gazetar i shpërblyer,  në gjithë punën e tij të gjertanishme ka treguar integritetin dhe njohuritë e tij në trajtimin e çështjeve të krimit të organizuar, korrupsionit dhe shkeljeve të të drejtave të njeriut, duke përfshirë krimet e luftës në Ballkanin Perëndimor.

Gjithashtu, Platforma Rajonale u bën thirrje autoriteteve gjyqësore të Malit të Zi që të përmbahen nga kriminalizimi i gazetarisë dhe profesionit të gazetarisë në të ardhmen. Gazetarët në Mal të Zi nuk mund të punojnë lirshëm, ndër të tjera, sepse këto organe të njëjta gjyqësore nuk janë në gjendje të zgjidhin as edhe një rast serioz të sulmeve ndaj gazetarëve dhe medieve.

Çdo sulm ndaj gazetarëve është sulmi mbi interesin publik, demokracinë dhe të drejtat e të gjithë qytetarëve.

Shkup – Beograd – Podgoricë – Prishtinë – Sarajevë – Zagreb, 18.01.2019

Shoqata e Gazetarëve të Bosnjës

Sindikata e Mediave të Malit të Zi

Shoqata e Gazetarëve Kroatë

Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës

Asociacioni i Gazetarëve të Maqedonisë

Shoqata e Pavarur e Gazetarëve në Serbi

Platforma rajonale e Ballkanit Perëndimor  për avokimin e lirisë së medias dhe sigurisë së gazetarëve, Podgoricë, 18/01/2019

PODGORICA, 17.01.2019. – Regionalna platforma za zagovaranje medijskih sloboda i sigurnosti novinara koja zastupa više od 8.000 članova, traži od Apelacionog suda Crne Gore da ponovo razmotre prvostepenu presudu Višeg suda kojom je istraživački novinar Jovo Martinović proglašen krivim prije dva dana u Podgorici.

Martinović je osuđen na 18 mjeseci zatvora za krivična djela stvaranja zločinačke organizacije i neovlaštena proizvodnja, posjedovanja i promet opojnim drogama. Presuda je prvostepena i dozvoljena je žalba. U pritvoru je proveo 14 mjeseci, a od januara 2017. mu je dozvoljeno da se brani sa slobode. Od momenta kada je uhapšen u oktobru 2015. godine tvrdi da je nevin i da je sa prvooptuženim u ovom slučaju bio u kontaktu jer je radio na dokumentarnom filmu za jednu francusku televiziju koja je to potvrdila.

„Presuda Jovu Martinoviću je, nažalost, opet pokazala da crnogorski sudovi ne razumiju novinarski posao i moguće je da je to jedan od razloga zbog kojeg je Martinović oglašen krivim. Ono što smatramo naročito problematičnim u presudi je to što je sutkinja navela da je Martinović koristio svoja novinarska znanja i vještine kako bi povezao članove kriminalne organizacije koji se bave švercom narkotika i na taj način je stavila novinarstvo u službu kriminala što je nedopustivo. Pošto tužilaštvo nije ponudilo konkretne dokaze za ono za šta terete Martinovića smatramo da bi jedino ispravno bilo da ga oslobode optužbi“, kazala je predsjednica Sindikata medija Crne Gore Marijana Camović.

Regionala platforma podržava zahtjeve Sindikata medija da se Martinoviću obezbjedi fer postupanje u žalbenom postupku, a od crnogorskih sudova zahtjeva  primjenu najviših standarda Evropskog suda za ljudska prava koji je odnose  na  prava novinara i slobodu medija. Martinović, koji je nagrađivani novinar, je u svom dosadašnjem radu pokazao integritet i znanje baveći se temama iz oblasti organizovanog kriminala, korupcije i kršenja ljudskih prava, uključujući ratne zločine na Zapadnom Balkanu.

Takođe, Regionalna platforma apeluje na pravosudne organe Crne Gore da se u buduće uzdržavaju od kriminalizovanja novinara i novinarske profesije. Novinari u Crnoj Gori ne mogu da rade slobodno, između ostalog, zato što ti isti pravosudni organi nijesu u stanju da riješe ni jedan ozbiljniji slučaj napada na novinare i medije.

Svaki napad na novinare je napad na javni interes, demokratiju i prava svih građana.

Sarajevo – Podgorica – Zagreb – Priština – Skoplje – Beograd,

Udruženje/udruga BiH novinari

Sindikat medija Crne Gore

Hrvatsko novinarsko društvo

Udruženje novinara Kosova

Udruženje novinara Makedonije

Nezavisno udruženje novinara Srbije

PODGORICA, 17.01.2019. – Regionalna platforma za zagovaranje medijskih sloboda i bezbjednosti novinara koja zastupa više od 8.000 članova, traži od Apelacionog suda Crne Gore da ponovo razmotri prvostepenu presudu Višeg suda kojom je istraživački novinar Jovo Martinović oglašen krivim prije dva dana u Podgorici.

Martinović je osuđen na 18 mjeseci zatvora za krivična djela stvaranja zločinačke organizacije i neovlašćena proizvodnja, posjedovanja i promet opojnih droga. Presuda je prvostepena i dozvoljena je žalba. U pritvoru je proveo 14 mjeseci, a od januara 2017. mu je dozvoljeno da se brani sa slobode. Od momenta kada je uhapšen u oktobru 2015. godine tvrdi da je nevin i da je sa prvooptuženim u ovom slučaju bio u kontaktu jer je radio na dokumentarnom filmu za jednu francusku televiziju koja je to potvrdila.

„Presuda Jovu Martinoviću je, nažalost, opet pokazala da crnogorski sudovi ne razumiju novinarski posao i moguće je da je to jedan od razloga zbog kojeg je Martinović oglašen krivim. Ono što smatramo naročito problematičnim u presudi je to što je sutkinja navela da je Martinović koristio svoja novinarska znanja i vještine kako bi povezao članove kriminalne organizacije koji se bave švercom narkotika i na taj način je stavila novinarstvo u službu kriminala što je nedopustivo. Pošto tužilaštvo nije ponudilo konkretne dokaze za ono za šta terete Martinovića smatramo da bi jedino ispravno bilo da ga oslobode optužbi“, kazala je predsjednica Sindikata medija Crne Gore Marijana Camović.

Regionala platforma podržava zahtjeve Sindikata medija da se Martinoviću obezbjedi fer postupanje u žalbenom postupku, a od crnogorskih sudova zahtjeva  primjenu najviših standarda Evropskog suda za ljudska prava koji je odnose  na  prava novinara i slobodu medija. Martinović, koji je nagrađivani novinar, je u svom dosadašnjem radu pokazao integritet i znanje baveći se temama iz oblasti organizovanog kriminala, korupcije i kršenja ljudskih prava, uključujući ratne zločine na Zapadnom Balkanu.

Takođe, Regionalna platforma apeluje na pravosudne organe Crne Gore da se u buduće uzdržavaju od kriminalizovanja novinara i novinarske profesije. Novinari u Crnoj Gori ne mogu da rade slobodno, između ostalog, zato što ti isti pravosudni organi nijesu u stanju da riješe ni jedan ozbiljniji slučaj napada na novinare i medije.

Svaki napad na novinare je napad na javni interes, demokratiju i prava svih građana.

Sarajevo – Podgorica – Zagreb – Priština – Skoplje – Beograd,

Udruženje/udruga BiH novinari

Sindikat medija Crne Gore

Hrvatsko novinarsko društvo

Udruženje novinara Kosova

Udruženje novinara Makedonije

Nezavisno udruženje novinara Srbije

Regionalna platforma za zagovaranje medijskih sloboda i bezbjednosti novinara, Podgorica, 17/01/2019

PODGORICA, 17.01.2019. – Regionalna platforma za zagovaranje medijskih sloboda i bezbednosti novinara koja zastupa više od 8.000 članova, traži od Apelacionog suda Crne Gore da ponovo razmotre prvostepenu presudu Višeg suda kojom je istraživački novinar Jovo Martinović oglašen krivim pre dva dana u Podgorici.

Martinović je osuđen na 18 meseci zatvora za krivična dela stvaranja zločinačke organizacije i neovlašćenu proizvodnju, posedovanje i promet opojnih droga. Presuda je prvostepena i dozvoljena je žalba. U pritvoru je proveo 14 meseci, a od januara 2017. mu je dozvoljeno da se brani sa slobode. Od momenta kada je uhapšen u oktobru 2015. godine tvrdi da je nevin i da je sa prvooptuženim u ovom slučaju bio u kontaktu jer je radio na dokumentarnom filmu za jednu francusku televiziju koja je to potvrdila.

„Presuda Jovu Martinoviću je, nažalost, opet pokazala da crnogorski sudovi ne razumiju novinarski posao i moguće je da je to jedan od razloga zbog kojeg je Martinović oglašen krivim. Ono što smatramo naročito problematičnim u presudi je to što je sutkinja navela da je Martinović koristio svoja novinarska znanja i vještine kako bi povezao članove kriminalne organizacije koji se bave švercom narkotika i na taj način je stavila novinarstvo u službu kriminala što je nedopustivo. Pošto tužilaštvo nije ponudilo konkretne dokaze za ono za šta terete Martinovića smatramo da bi jedino ispravno bilo da ga oslobode optužbi“, kazala je predsednica Sindikata medija Crne Gore Marijana Camović.

Regionala platforma podržava zahteve Sindikata medija da se Martinoviću obezbedi fer postupanje u žalbenom postupku, a od crnogorskih sudova zahteva primenu najviših standarda Evropskog suda za ljudska prava koji se odnose na prava novinara i slobodu medija. Martinović, koji je nagrađivani novinar, je u svom dosadašnjem radu pokazao integritet i znanje baveći se temama iz oblasti organizovanog kriminala, korupcije i kršenja ljudskih prava, uključujući ratne zločine na Zapadnom Balkanu.

Takođe, Regionalna platforma apeluje na pravosudne organe Crne Gore da se u buduće uzdržavaju od kriminalizovanja novinara i novinarske profesije. Novinari u Crnoj Gori ne mogu da rade slobodno, između ostalog, zato što ti isti pravosudni organi nisu u stanju da reše ni jedan ozbiljniji slučaj napada na novinare i medije.
Svaki napad na novinare je napad na javni interes, demokratiju i prava svih građana.

Skoplje – Beograd – Podgorica – Prishtina – Sarajevo- Zagreb

Udruženje/udruga BiH novinari
Sindikat medija Crne Gore
Hrvatsko novinarsko društvo
Udruženje novinara Kosova
Udruženje novinara Makedonije
Nezavisno udruženje novinara Srbije

LESKOVAC, 16.01.2018. – The Media Coalition warned on Tuesday that several local reporters in the town of Leskovac were not allowed to pose questions to Serbian President Aleksandar Vucic and other officials at the opening of the Aptiv Packard plant.

A statement said that the Serbian president’s protocol service only allowed some media to ask questions at a news conference after the opening of the plant.

“The intention of answering only suitable questions was evident in the intimate communication between the president and some reporters who he addressed by name,” the Media coalition said, adding that reporters from the pro-government TV stations Pancevo, Pink and Studio B were allowed to ask questions while local reporters were not.

According to the Media Coalition, staff from the president’s cabinet told local reporters to “come to Belgrade and ask their questions”.

The Coalition warned that similar situations had been taking place for years with most journalist not allowed to come close to the microphone, let alone ask questions at events organized by the authorities.